دیفای (DeFi) چیست؟ | صفر تا صد امور مالی غیر متمرکز

پروتکل مالی غیر متمرکز

معرفی دیفای

دیفای مخفف  Decentralized Finance، به معنای تامین مالی غیر متمرکز است. در واقع DeFi چهارچوب مالی جدیدی است که بر اساس دفتر کل توزیع شده امن متمرکز شده است. این چهارچوب مالی جدید را می‌توانیم چیزی شبیه به مواردی که در ارزهای دیجیتال استفاده می‌شود بدانیم. هدف اصلی تامین مالی غیرمتمرکز حذف نیاز به واسطه در تراکنش‌های مالی روزمره می‌باشد. اگر دنیای کریپتوکارنسی و به ویژه شبکه بلاک چین را مورد بررسی قرار دهید، متوجه می‌شوید که هدف آن برهم زدن واسطه‌های مالی سنتی است. DeFi به دنبال دموکراتیک کردن امور مالی با جایگزینی موسسات منسوخ و متمرکز با ارتباطات همتا به همتا است که می تواند طیف متنوعی از خدمات مالی را ارائه دهد. زیربنای اصلی این روش تامین مالی نبود یک نهاد حاکم مرکزی است که بر عملیات‌ها نظارت و مدیریت داشته باشد. این زیربنا را هم می‌توانیم مزیت و هم عیب برای دیفای بدانیم.

 

defi چیست

 

نحوه عملکرد DeFi چگونه است؟

دیفای بر اساس یک بلاک چین عمل می‌کند. معمولاً بلاک چینی که  DeFi به آن متکی است اتریوم می‌باشد. اکنون بد نیست با مفهوم بلاک چین هم بیشتر آشنا شویم. نوعی از دفتر کل توزیع شده تغییر ناپذیر را که به صورت رمزنگاری ورودی‌ها را ایمن می‌نماید بلاک چین می‌نامند. بلاکچین‌ها در دنیای کریپتوکارنسی مورد استفاده قرار می‌گیرند. با کمک یک شبکه بلاک چین مبتنی بر اتریوم، قراردادهای هوشمند به عملکرد مدل DeFi کمک می کنند. با قراردادهای هوشمند  DeFi شرایط و ضوابط یک تراکنش نیز شفاف و به صورت کد در دسترس قرار می‌گیرد. به این شکل دیگران می‌توانند قراردادها را مورد تجزیه و تحلیل قرار دهند. همانگونه که در بخش مقدماتی گفتیم هیچ گونه مقام مرکزی وجود ندارد که برای فعال کردن DeFi به سراغ آن برویم. این سیستم در مدل P2P کار می‌کند. یعنی فقط لازم است دو طرف معامله با هم به توافق برسند و نیازی به مرجع مرکزی شخص ثالث وجود ندارد.

 

امور مالی غیر متمرکز

 

DeFi و CeFi چه تفاوتی با هم دارند؟

ساختار مالی که با دیفای متضاد است، CeFi نام دارد. سیفای در واقع به عنوان ساختار مالی متمرکز شناخته می‌شود و تحت یک نهاد حاکم یا مرجع مرکزی که بر تراکنش‌ها نظارت می‌کند فعالیت خواهد داشت. اگر تعریف DeFi که در بخش مقدماتی بیان کردیم را در کنار این تعریف قرار دهید متوجه تفاوت این دو ساختار می‌شوید. در روش سیفای همانگونه که مشخص است عملکرد کاربران وابستگی شدیدی به یک نهاد مرکزی دارد و او وظیفه‌ای بابت حفاظت از دارایی‌های خود نخواهد داشت. با این وجود در روش دیفای فعالیت کاربران وابستگی به هیچ نهاد مرکزی ندارد و مسئولیت حفاظت از دارایی‌های ارز دیجیتال بر عهده خود آنها است. به عبارت بهتر دیفای دنیایی از پیشنهادات مالی است که به طور مستقل از موسسات سنتی بانکی سازمان‌های خارجی عمل می‌کند. خدمات مالی غیر متمرکز فقط برای افرادی که به اینترنت دسترسی داشته باشند قابل استفاده است. در این ساختار معاملات فوراً انجام می‌شوند و تقریباً تمام تلاش‌ها برای ایجاد اختلال در آنها ناموفق است.

 

پروتکل مالی غیر متمرکز

 

دیفای چه مزایایی برای کاربران دارد؟

دیفای برای کاربران خود مزیت‌های مختلفی را ارائه می‌کند. برخی از مهمترین مزایایی که این ساختار مالی دارد را با هم مورد بررسی قرار می‌دهیم:

  • غیرمتمرکز: با توجه به اینکه سیستم DeFi برخلاف سیستم سنتی غیرمتمرکز عمل می‌کند در معرض خطرات ذاتیCeFi نیست. در این مدل تمامی تراکنش‌ها بدون آنکه نیازی به تایید یک مرجع مرکزی باشد انجام می‌شوند.
  • شفافیت: شفافیتی را که در این ساختار مالی مشاهده می‌کنید بعید است در دیگر ساختارها و به ویژه ساختار سنتی ببینید.در واقع این مزیت نیز از غیرمتمرکز بودن  DeFi به دست می‌آید. در یک سیستم غیرمتمرکز تمامی اطلاعات در اختیار کاربران قرار می‌گیرد و شفافیت اطلاعات در بالاترین سطح خود قرار دارد.
  • ناشناس: با وجود اینکه تمام اطلاعات مربوط به تراکنشدر بلاک چین قابل مشاهده است اما شخص کاربر می‌تواند ناشناس باشد. در واقع الزامی وجود ندارد که دو طرف معامله از اطلاعات شخصی یکدیگر هم مطلع شوند.
  • هزینه: با توجه به اینکهDeFi بدون یک مرجع مرکزی اداره می‌شود طبیعتاً کاربران کارمزد کمتری باید در مقایسه با تراکنش‌های مدل CeFi پرداخت کنند.
  • اپلیکیشن: کاربرانی که در ساختار مالی دیفای فعالیت دارند می‌توانند با نصب اپلیکیشنdApps از خدمات آن بهره‌مند شوند. در این اپلیکیشن، برنامه‌های مختلفی در حوزه خدمات مالی وجود دارد. جالب است بدانید که در این اپلیکیشن هم بازی و رسانه‌های اجتماعی وجود دارند.
بیشتر بخوانید:   سوئیت اکونومی چیست؟ | صفر تا صد sweat economy ارز دیجیتال

 

دیفای چیست

 

فعالیت در ساختار DeFi  با چه چالش‌هایی همراه است؟

دیفای به عنوان یک پدیده نوظهور شناخته می‌شود و طبیعتاً فعالیت در ساختار آن چالش‌های خاص خود را به همراه دارد. مهمترین چالش‌های فعالیت در ساختار DeFi عبارتند از:

  • پیچیدگی:همان گونه که گفتیم این ساختار بر اساس مدل P2P با قراردادهای هوشمند و الگوریتم‌های پیچیده کار می‌کند. درک این پیچیدگی برای بسیاری از کاربران احتمالاً بزرگترین چالش فعالیت در این ساختار خواهد بود. به ویژه افرادی که به تازگی با مدل P2P آشنا شده‌اند قطعاً کار سخت‌تری برای فعالیت در قالب آن خواهند داشت. این پیچیدگی نهایتاً می‌تواند منجر به سردرگمی در مورد نحوه عملکرد یک سرویس یا برنامه برای کاربران شود.
  • پشتیبانی: طبیعتاً وقتی یک سرویس مرکزی وجود ندارد که بر عملکردDeFi نظارت داشته باشد پشتیبانی مشتریان هم اغلب با نتیجه مناسبی همراه نخواهد بود. در واقع اگر اختلافی بین طرفین یک معامله به وجود بیاید مرجعی وجود ندارد که به آن شکایت کنند. همچنین در صورتی که یک کاربر در هنگام استفاده از دیفای با مشکلی مواجه شود، پشتیبانی قوی وجود ندارد که موضوع را به آن اطلاع دهد.
  • نوسان:یکی از چالش‌های دیگری که احتمالاً در این ساختار با آن روبرو خواهید شد نوسانات شدید بازارهای مالی است. دلیل این اتفاق هم مجدداً نبود یک مرجع مرکزی برای کنترل یا محدود کردن معاملات و حرکت بازار است. طبیعتاً نوسانات شدید ریسک معاملات را بالاتر می‌برند و برای کاربران تازه کار به شدت خطرناک هستند.
  • امنیت:آخرین چالشی که می‌توانیم برای پلتفرم‌های DeFi عنوان کنیم، امنیت آنها است. متاسفانه این پلتفرم‌ها در سالیان اخیر در موارد متعدد مورد هدف مهاجمان قرار گرفته‌اند و امنیت آنها کمی دچار چالش شده است. مطابق گزارشی که اداره تحقیقات فدرال در آگوست ۲۰۲۲ صادر کرده بیش از یک میلیارد دلار دارایی این پلتفرم‌ها تنها در یک دوره سه ماهه به سرقت رفته است.

 

دیفای

 

آشنایی با کاربردهای دیفای

استفاده از ساختار مالی دیفای کاربردهای بسیار زیادی به همراه داشته است. مهم‌ترین کاربردهای این ساختار مالی جدید و مدرن را با هم مرور خواهیم کرد:

  • ثبات ارز دیجیتال:ساختار مالی DeFi به تضمین ثبات در بازار کریپتوکارنسی کمک بسیار زیادی کرده است. در این ساختار مالی، استیبل کوین‌ها به جای اینکه به ارزهای دیجیتال اتکا داشته باشند می‌توانند خود را به منابع خارجی همچون دلار آمریکا پیوند دهند. این کار کمک می‌کند تا آنها در برابر نوسانات مقاومت خوبی داشته باشند.
  • نوآوری:یکی دیگر از کاربردهای مهم DeFi، ایجاد کیف پول‌های الکترونیکی است. کیف پول‌های الکترونیکی که این ساختار مالی طراحی می‌کند به صورت مستقل از صرافی‌های ارز دیجیتال فعالیت دارند و این فرصت را به کاربران می‌دهند که به مجموعه‌ای از دارایی‌های دیجیتال دسترسی داشته باشند. در این کیف پول‌ها نه تنها کاربران می‌توانند خرید و فروش ارز دیجیتال انجام دهند بلکه می‌توانند از طریق بازی‌های مبتنی بر بلاکچین هم کسب درآمد کنند.
  • وام کریپتو:در ساختار مالی DeFi می‌توانید از وام‌های کریپتو استفاده کنید. این وام‌ها ویژگی جالبی دارند و طی یک تراکنش دریافت و در یک تراکنش بازپرداخت می‌شوند. اگر این وام‌ها را در یک قرارداد رمزگذاری شده با بلاک چین اتریوم دریافت کنید می‌توانید امید سودآوری بالایی از آن داشته باشید.
  • فراتر از رمزارزها: شاید تعاریفی که از ساختار دیفای تا اینجا داشته‌ایم این تصور را در ذهن شما ایجاد کند که این فرایند مالی فقط در دنیای ارزهای دیجیتال کاربرد دارد. واقعیت این است کهاین ساختار نه تنها در دنیای ارز دیجیتال بلکه فراتر از آن مورد استفاده قرار می‌گیرد. در برخی کشورها، ساختار DeFi قابلیت خود را برای به موفقیت رساندن بخش‌های مالی سنتی مثل تجارت اوراق بهادار به اثبات رسانده است.
  • توانمندسازی: صرافی های غیرمتمرکز  (DEX) موجود در DeFi جایگزین مناسبی برای صرافی‌های متمرکز هستند. با آسان‌سازی تراکنش‌های مستقیم بین افراد این صرافی‌ها فرصتی را در اختیار کاربران قرار می‌دهند که کنترل بیشتری بر سرمایه شخصی خود داشته باشند و از استقلال بالاتری برخوردار گردند.
بیشتر بخوانید:   ارز دیجیتال تتر چیست؟ | بررسی کامل Tether با نماد USDT

 

کاربرد دیفای

 

چگونه در ساختار DeFi بیشتر فعالیت داشته باشیم؟

برای اینکه وارد ساختار مالی دیفای شوید، چند راه پیش روی شما وجود دارد. اولین راه این است که یک کیف پول ارز دیجیتال ایجاد کنید. با راه‌اندازی کیف پول رمز ارزی مثل اتریوم در متامسک می‌توانید وارد دنیای DeFi شوید. مسیر بعدی که برای فعالیت در این جهان مالی جدید می‌توانید دنبال کنید تجارت دارایی‌های دیجیتال است. شما می‌توانید مقدار کمی از دو ارز دیجیتال را در یک صرافی غیرمتمرکز معامله کنید و به این ترتیب تمرین مناسبی برای فعالیت‌های بیشتر داشته باشید. راه سوم برای افرادی مناسب است که دوست ندارند زیاد در معرض نوسانات قیمت باشند. این گونه افراد می‌توانند از TrueFi استفاده کنند.

 

آشنایی با چند پروژه‌ معروف دیفای

از زمان ایجاد دیفای تا به امروز پروژه‌های مختلفی در این حوزه مالی ایجاد شده‌اند. اینکه بخواهیم بگوییم کدام یک از آنها برترین پروژه بوده کار سختی است. با این وجود می‌توانیم چند پروژه معروف این ساختار مالی را در ادامه با هم مورد بررسی قرار دهیم:

  • یونی سواپ:یونی سواپ نوعی صرافی غیرمتمرکز می‌باشد که در بستر شبکه اتریوم فعالیت می‌کند. این صرافی غیرمتمرکز به کاربران خود فرصت معامله توکن‌های ERC20 را می‌دهد. ‌نوع عملکرد این صرافی بر اساس مدل بازارساز خودکار که آن را به صورت مخفف AMM می‌نامند طراحی شده است. در این مدل از استخر نقدینگی به عنوان جایگزین تطابق سفارشات خریدار و فروشنده بهره برده می‌شود. به عبارت بهتر در این ساختار کاربران سکه‌های خود را می‌توانند در استخرها ذخیره کرده و آنها را قفل نمایند. تمامی معاملاتی که در صرافی یونی سواب انجام می‌شود بر اساس همین توکن‌ها خواهند بود.
  • پنکیک سواپ:یکی از معروف‌ترین صرافی‌های غیرمتمرکز جهان پنکیک سواپ نام دارد. این صرافی غیرمتمرکز در بستر بایننس اسمارت چین فعالیت می‌کند و در آن امکان تبادل توکن‌های BEP20 برقرار شده است. این صرافی نیز مانند یونی سواپ از یک مدل بازارساز خودکار کمک می‌گیرد و از شبکه‌های اتریوم و اپتوس هم پشتیبانی به عمل می‌آورد. کاربرانی که عضو این صرافی باشند می‌توانند از استخرهای سایروپ، بیلد فارمینگ، پیش بینی، لاتاری و مشارکت در تامین نقدینگی استفاده کنند.
  • کرو فایننس: کرو فایننس نیز نام یک صرافی غیرمتمرکز اتریوم می‌باشد که بیشتر در حوزه تبادل استیبل کوین‌ها فعالیت دارد.از جمله ارزهای دیجیتالی که در این صرافی مورد معامله قرار می‌گیرند می‌توانیم به تتر، BUSD و DAI اشاره کنیم. مهمترین سرویس‌های موجود در این صرافی، استخرهای تامین نقدینگی، مبادله توکن و فکتوری نام دارند.  CRV ارز دیجیتال اصلی این پلتفرم می‌باشد و با کمک آن می‌توانید به ازای سرمایه‌گذاری، پاداش دهی یا سوزاندن توکن درآمد داشته باشید.
  • آوه: شاید معروف‌ترین پروژه در حوزه دیفای در حال حاضر پلتفرم آوه باشد. این پلتفرم فرصتی را در اختیار کاربران قرار می‌دهد که طیف وسیعی از رمز ارزها را به صورت وامدهی و وام‌گیری مورد معامله قرار دهند.این پلتفرم نیز همانند بسیاری دیگراز پروژه‌های موجود در ساختار DeFi در بستر شبکه‌های بلاک چین اتریومی ایجاد شده است.
بیشتر بخوانید:   تحلیل سنتیمنت چیست؟ | آموزش تحلیل احساسات (سنتیمنت)

 

مزایای دیفای

 

DeFi2 چیست؟

طبیعتاً ساختار دیفای همانند هر ساختار مالی دیگری با وجود تمام کاربردها و مزایا، دارای ایراداتی هم در ابتدای کار بوده است. برای اینکه این ایرادات تا حدودی برطرف شود و ساختار از شرایط بهتری برخوردار گردد، DeFi2 طراحی شده است. در ساختار جدید DeFi2 کاربران این فرصت را دارند که نقدینگی و سرمایه خود را برای کسب سودهای بالاتر مورد استفاده قرار دهند. یکی از ویژگی‌های بزرگ این ساختار جدید آن است که برای قراردادهای هوشمند بیمه ارائه می‌کند. به این ترتیب یکی از دغدغه‌های همیشگی کاربران DeFi  که نبود ضمانت برای سرمایه خود بوده است تا حدودی برطرف می‌گردد.

 

آینده دیفای چگونه خواهد بود؟

صحبت کردن در مورد آینده یک ساختار مالی جدید مثل دیفای کار راحتی نیست. با این وجود اگر بخواهیم اتفاقاتی که به وسیله این ساختار رقم خورده است را دقیق‌تر نگاه کنیم می‌توانیم به آینده آن خوشبین باشیم. افرادی مانند Dan Simerman که رئیس روابط مالی در بنیاد IOTA است پتانسیل DeFi را بسیار گسترده می‌داند. او می‌گوید سرمایه‌گذاران به زودی از استقلال بیشتری برخوردار خواهند شد و به همین دلیل دارایی‌ها را به روش‌های خلاقانه‌ای که امروزه غیرممکن به نظر می‌رسد، مستقر خواهند کرد. البته با وجود تمام وعده‌های سایمرمن باز هم نمی‌توان راه طولانی که این ساختار جدید در پیش دارد را راحت قلمداد کرد. مهمترین چالش پیش روی DeFi جذب عموم مردم است که باید ببینیم چقدر در آن موفق خواهد بود. با توجه به اینکه در آینده ساختار دیفای اهمیت بیشتری در جهان خواهد داشت پیشنهاد می‌کنیم از الآن در دوره‌های آموزشی مرتبط با آن شرکت کنید. این دوره‌ها توسط شرکت‌های مطرحی همچون آرادفین برگزار می‌شوند.

 

مطلع شدن از پست های جدید

می‌خواهم اولین نفری باشم که از پست‌هایی که در آرادفین منتشر می‌شود، آگاه شوم.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *