آشنایی با کارگزار
کارگزاری یا بروکر به شرکتی گفته میشود که نقش واسطه را بین سرمایهگذار و بازارهای مالی ایفا میکند. البته در ایران این شرکتها بیشتر به عنوان واسطه بین سرمایهگذاران و بازار بورس فعالیت دارند. به همین دلیل هر کسی که میخواهد در بازار بورس فعالیت داشته باشد باید در یکی از این شرکتها حساب کاربری ایجاد کند. بدون ایجاد حساب کاربری در آنها امکان فعالیت در بازار بورس وجود ندارد. درآمد شرکتهای کارگزاری برای خدماتی که در اختیار سرمایهگذاران قرار میدهند از طریق کمیسیون یا کارمزد معاملات تامین میشود. انتخاب بروکر برای فعالیتهای مالی را ساده تصور نکنید. انتخاب بهترین بروکر کمک میکند تا شما بتوانید سریعتر به اهداف مالی خودتان برسید.
بررسی انواع کارگزاری ها
کارگزاریهای موجود در جهان را بر اساس نحوه عملکرد و خدماتی که ارائه میدهند در چند دسته طبقهبندی میکنند. دستهبندیهای مختلف بروکرها را با هم بررسی میکنیم:
- Full-Service: این گونه بروکرهابیشتر به روش سنتی عمل میکنند. آنها طیف وسیعی از محصولات و خدمات مانند مدیریت پول، برنامهریزی املاک، مشاوره مالیاتی و مشاوره مالی را برای کاربران خود ارائه میدهند. علاوه بر آن، این شرکتها اطلاعات خوبی در مورد قیمت سهام، شرایط اقتصادی و تحلیل بازار برای کاربران خود ارائه میکنند. یکی از ایرادات بزرگ آنها این است که معمولا به طور همزمان کارمزد و کمیسیون را با هم دریافت مینمایند.
- آنلاین: احتمالاً تمامی اسامی که شما تا به حال به عنوان کارگزاری بورس شنیدهاید در این دستهبندی قرار میگیرند. اینگونه بروکرها کاملا مدرن هستند و خدمات خود را به صورت آنلاین در اختیار کاربران قرار میدهند.اکثر بروکرهایی که در حال حاضر به عنوان واسطه بین مشتریان و بازارهای مالی فعالیت دارند، دارای پلتفرم آنلاین میباشند. شرکتها معمولاً سرعت بالایی در ارائه خدمات دارند و کمیسیون کمی بابت آن دریافت میکنند.
- Discount Discount ها نیز به عنوان نوعی بروکر آنلاین شناخته میشوند. مهمترین ویژگی این شرکتها در مقایسه با دیگر بروکرهای آنلاین نرخ کارمزد آنها بابت انجام سفارشات خرید و فروش است. این شرکتها معمولاً عملیاتهای کاربران را با نرخ کارمزد کاهش یافته انجام میدهند. به عبارت بهتر آنها در محاسبه کارمزدهای خود برای کاربران تخفیف در نظر میگیرند.
- Robo-Advisors: این شرکتها نیز به عنوان بروکرهای آنلاین فعالیت دارند.ویژگی مهم آنها این است که معاملات کاربران را در یک فرایند خودکار پیادهسازی میکنند. در حقیقت آنها از الگوریتمها برای انجام معاملات کمک میگیرند. توجه داشته باشید که این شرکتها در مقایسه با دیگر کارگزاریها شهرت کمتری دارند.
چرا در انتخاب کارگزاری باید سختگیرانه عمل کنیم؟
وقتی برای انتخاب یک کارگزاری اقدام میکنید در حقیقت دارید یک شریک تجاری قابل اعتماد برای اهداف خودتان برمیگزینید. اگر در این انتخاب دقت نداشته باشید و بروکر مناسبی را انتخاب نکنید، در انجام معاملات خودتان دچار مشکلات زیادی خواهید شد و به بسیاری از اهداف خود نخواهید رسید. فرض کنید تحلیلهای دقیقی داشتهاید و اهداف معاملاتی درستی برنامهریزی کردهاید. با این حال اگر بروکر مناسبی انتخاب نکنید و سفارشات شما در زمانی که باید انجام نشوند، تمام تلاشهای شما بی ثمر خواهد شد. در انتخاب شرکتی که قرار است واسطه مالی شما با بورس یا دیگر بازارهای مالی باشد باید به فاکتورهای مهمی توجه کنید.
بروکرها معمولاً چه خدماتی ارائه میدهند؟
کارگزاریها معمولاً خدمات متنوعی را برای کاربران ارائه میکنند. ممکن است برخی از خدمات آنها نسبت به هم متفاوت باشد اما در مجموع مواردی که در ادامه معرفی میکنیم بین اکثر بروکرها مشترک است:
- پلتفرم معاملاتی: ابتداییترین خدماتی که یک بروکر برای کاربران خود حتماً باید ارائه کند، در اختیار گذاشتن یک پلتفرم معاملاتی آنلاین است.در این پلتفرم، معاملهگران و سرمایهگذاران میتوانند سفارشات خرید یا فروش خودشان را ثبت کنند. پس از ثبت سفارشات، بروکر وظیفه دارد آنها را به انجام رساند. البته در کنار پلتفرم آنلاین معمولاً بروکرها امکان ثبت سفارشات به صورت آفلاین و در خارج از زمان فعالیت بازار را هم برای معاملهگران فراهم میآورند.
- اعتبار: طبیعتاً در حالت عادی معاملهگران و سرمایهگذاران باید اعتبار و پول لازم برای فعالیت در بازار را خودشان تامین کنند. با این وجود کارگزاریها بر اساس سابقه معاملاتی آنها ممکن است اعتباراتی را به صورت وام در اختیارشان قرار دهند.معاملهگران و سرمایهگذاران میتوانند با اعتبار داده شده سفارشات خود را انجام دهند و در زمان تعیین شده اعتبار را به بروکر بازگردانند.
- آموزش و مشاوره:یکی از خدمات دیگری که معمولاً بروکرها برای کاربران خود ارائه مینمایند آموزش تحلیل بازار و مشاوره برای سرمایهگذاری است. آموزشها معمولاً در قالب دورههای گوناگون به صورت اینترنتی برای کاربران قابل دریافت و مشاهده هستند. مشاورهها نیز هم به صورت آنلاین قابل انجام میباشند و هم به صورت حضوری در نمایندگی بروکرها ارائه میشوند.
- صندوق سرمایه گذاری: سرمایهگذاری در بورس فقط معطوف به خرید و فروش سهام نیست. کاربران میتوانند بخشی از سرمایه خود را صندوقهای سرمایهگذاری قرار دهند.این صندوقها در قالبهای مختلفی مثل درآمد ثابت، ETF، مختلط و… در دسترس کاربران قرار میگیرند. بروکرهای بورس ایران معمولاً امکان استفاده از این صندوقها را برای کاربران خود فراهم میآورند.
- سبدگردانی: برای اینکه در بازارهای مالی فعالیت داشته باشید حتماً نیازی نیست خودتان شخصاً سرمایهتان را مدیریت کنید.اگر در این زمینه وقت کافی ندارید یا از تخصص لازم برخوردار نمیباشید، میتوانید فرایند سرمایهگذاری را به سبدگردانها واگذار کنید. یکی از خدماتی که بروکرها ارائه میکنند معرفی سبدگردانهای معتبر و قابل اعتماد به سرمایهگذاران و معاملهگران است.
در انتخاب کارگزاری به چه ویژگیهایی بیشتر توجه کنیم؟
برای اینکه بهترین کارگزاری را برای فعالیتهای مالی خود انتخاب کنید بهتر است چند ویژگی مهم را مد نظر قرار دهید. ویژگیهایی که به شما کمک میکنند انتخاب صحیحتری داشته باشید عبارتند از:
- اعتبار:اولین عاملی که در انتخاب یک بروکر باید به آن توجه داشته باشید اعتبار است. البته تقریباً اکثر بروکرهایی که در ایران در زمینه بورس خدمات ارائه میدهند از دولت مجوز دریافت کردهاند. با این وجود سابقه و اعتبار آنها نسبت به هم متفاوت میباشد.
- ابزار معاملاتی:شما باید شرکتی را به عنوان واسطه مالی خود انتخاب کنید که بهترین ابزار معاملاتی را در اختیارتان قرار دهد. مثلاً بروکر مورد نظر شما باید نمودارهای پیشرفته و با اطلاعات صحیح جهت انجام تحلیلهای گوناگون برای شما آماده کند.
- سرعت: یکی از مهمترین فاکتورها در انتخاب کارگزاری، سرعت انجام معاملات در آن است. سرعت انجام معاملات برای موفقیت معاملهگران یا سرمایهگذاران یک بروکر نقش کلیدی ایفا میکند.هرچه کارگزاریها هسته معاملاتی قویتری داشته باشند، سرعت انجام معاملات را بالاتر میبرند و رضایت بیشتری از جانب کاربران خود دریافت مینمایند.
- پشتیبانی: بروز مشکل در انجام سفارشات اتفاق اجتناب ناپذیری است.برای برطرف کردن مشکلاتی که به صورت ناگهانی اتفاق میافتند طبیعتاً باید با پشتیبانی بروکر ارتباط برقرار شود. شرکتی که پشتیبانی خوبی از کاربران خود در چنین مواقعی نداشته باشد نمیتواند انتخاب ایده آلی برای سرمایهگذاران یا معاملهگران قلمداد شود.
- تنوع حساب:این ویژگی برای معاملهگران یا سرمایهگذاران بورس ایران چندان اهمیت ندارد. در واقع انجام معاملات در بورس ایران فقط از طریق یک روش انجام میشود و عملاً چیزی به عنوان حسابهای متنوع در این بازار تعریف نمیگردد. با این وجود اگر قصد دارید در بازارهای بینالمللی فعالیت داشته باشید حتماً این فاکتور را هم باید در انتخاب بروکر مد نظر قرار دهید.
فرآیند ثبت نام در کارگزاریها چگونه است؟
برای اینکه در یکی از کارگزاریهای بورس ایران ثبت نام کنید، چند گام را باید پشت سر بگذارید. اولین مرحله در این ثبت نام مراجعه به سامانه سجام و ثبت نام در آن است. ثبت نام در این سامانه ممکن است کمی زمانبر باشد. در واقع فرایند احراز هویت آن گاهی اوقات زمان بیشتری از شما میگیرد. پس از آنکه ثبت نام شما در سجام به پایان برسد، میتوانید کد بورسی خودتان را دریافت کنید. با در اختیار داشتن این کد میتوانید به هر کدام از کارگزاریهای بورس ایران مراجعه نمایید و در آن فرایند ثبت نام نهایی را پشت سر بگذارید. معمولا این شرکتها هم در ثبت نام خود احراز هویت آنلاین انجام میدهند.
آشنایی با بهترین کارگزاریهای بورس ایران
تعداد کارگزاریهای بورس ایران بسیار زیاد است. با این وجود تنها آن شرکتهایی که رتبه الف را از سازمان بورس دریافت کنند معمولاً مورد نظر سرمایهگذاران قرار میگیرند. البته تعداد این شرکتها هم کم نیست. طبیعتاً در این شرایط انتخاب بهترین شرکت کار سختی خواهد بود. البته افرادی که دانش مناسبی در حوزه بورس و بازارهای مالی داشته باشند میتوانند این چالش بزرگ را هم پشت سر بگذارند. این دانش فقط از طریق حضور در دورههای آموزشی که گروههای مالی مثل آرادفین برگزار میکنند به دست میآید. در ادامه با برخی از مهمترین بروکرهای بورس ایران آشنا میشویم:
- مفید: معروفترین کارگزاری بورس ایران شرکت مفید است که در سال ۱۳۷۳ تاسیس شده و از سابقه بسیار خوبی برخوردار میباشد.جالب است بدانید که این شرکت در زمینه ارائه خدمات آنلاین برای بورس ایران پیشرو بوده است. در سالیان اخیر رتبه اول ارزش معاملات خرید و فروش همواره به این شرکت اختصاص یافته است.
- آگاه: این شرکت در سال گذشته از نظر حجم معاملات توانست رتبه دوم را به خود اختصاص دهد. کارگزاری آگاه در حال حاضر بیش از ۵ میلیون کاربر دارد و خدمات مختلفی در حوزه بورس اوراق بهادار، انرژی و کالا ارائه میکند.
- مبین سرمایه: این واسطه مالی در سال ۱۳۸۸ تاسیس شده است. در ابتدا خدمات آن فقط در حوزه بورس کالا بوده اما پس از مدتی خدمات خود را در حوزه بورس اوراق بهادار و انرژی هم گسترش داده است.
- فارابی: این شرکت معروف در سال ۱۳۸۷ فعالیت خود را در بازارهای بورس، فرابورس، کالا و انرژی آغاز کرد.جالب است بدانید که فارابی در سال ۱۳۹۷ بالاتر از مفید توانست به عنوان برترین کارگزاری بورس ایران شناخته شود.