معرفی بلاکچین
فعالیت در دنیای کریپتوکارنسی بدون شناخت بلاکچین امکانپذیر نیست. در دنیای ارزهای دیجیتال همه چیز به بلاکچینها مرتبط میشود. این شبکه به عنوان دفتر کل توزیع شده شناخته میشود. Blockchain با استفاده از یک شبکه غیرمتمرکز و هش رمزنگاری تاریخچه ارزهای دیجیتال را غیر قابل تغییر و شفاف میکند. همچنین این شبکه فرصتی را فراهم میکند تا تمام کاربران بتوانند فرایند ثبت تراکنشها را پشت سر بگذارند و آنها را ردیابی نمایند. داراییهایی که در این شبکه به ثبت میرسند میتوانند مثل خانه، ماشین، پول نقد و زمین، فیزیکی بوده یا همچون حق ثبت اختراع، حق چاپ، نام تجاری و مالکیت معنوی، غیر فیزیکی باشند. تقریباً هر چیز با ارزشی را میتوان در یک شبکه بلاک چین ردیابی و داد و ستد کرد و ریسک را پایین آورد و هزینهها را برای همه طرفها کاهش داد.
چرا بلاک چین مهم است؟
همانگونه که در بخش اول گفتیم بلاکچین در دنیای کریپتوکارنسی از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است. در دنیای جدید، کسب و کارها بر اساس اطلاعات و دادهها مدیریت میشوند. به همین دلیل هر چه سرعت انتقال اطلاعات بیشتر باشد و شفافیت در شبکه بالاتر برود کاربران راحتتر میتوانند تراکنشهای خود را به انجام رسانند. دقیقاً به همین دلایل است که بلاک چین برای استفاده کاربران ایدهآل میشود. در این شبکه، دادهها فوراً به اشتراک گذاشته میشوند و سرعت کم نظیری در اشتراک گذاری آنها دیده میشود. ویژگی مهم دیگری که اطلاعات موجود در این شبکه دارند، شفافیت آنها است. اطلاعات موجود در بلاک چینها کاملاً شفاف ذخیره میشوند و در یک دفتر کل غیر قابل تغییر قرار میگیرند. تنها افرادی که در blockchain عضویت پیدا کنند میتوانند به این اطلاعات دسترسی داشته باشند. در این شبکه شما میتوانید سفارشات، پرداخت ها، حساب ها و… را مورد بررسی قرار دهید. البته باید توجه داشته باشید که اطلاعات موجود به هیچ وجه قابل تغییر نیستند.
Blockchain از چه عناصر کلیدی تشکیل شده است؟
طبیعتاً شبکه قدرتمندی مثل بلاکچین باید دارای عناصر کلیدی باشد. مهمترین عناصر این شبکه را به شما معرفی خواهیم کرد:
- فناوری دفتر کل توزیع شده:تمام افرادی که به این شبکه وارد میشوند به دفتر کل توزیع شده و اطلاعات موجود در آن دسترسی خواهند داشت. در این دفتر کل، تراکنشها فقط یک بار ثبت میشوند. این اتفاق برخلاف شبکههای سنتی تجاری میباشد که ممکن است یک تراکنش را چندین بار تغییر دهند.
- تراکنش: هیچ کاربر شبکه بلاک چین نمیتواند تراکنش خود را پس از آنکه در دفتر مشترک ثبت گردید، تغییر دهد یا دستکاری کند. حتی اگر یک تراکنش اشتباه ثبت شده باشد، برای برطرف کردن مشکل آن باید تراکنش جدیدی در شبکه ثبت شود. هر دو تراکنش برای تمام کاربران قابل مشاهده خواهند بود.
- قراردادهای هوشمند:برای اینکه تراکنشها در شبکه بلاکچین سریعتر انجام شوند، مجموعهای از قوانین آنها ذخیره میگردند و به صورت خودکار اجرا میشوند. به این قوانین، قراردادهای هوشمند گفته میشود. یک قرارداد هوشمند میتواند شرایطی را جهت انتقال اوراق قرضه شرکتی تعریف کند. این شرایط شامل پرداخت بیمه مسافرتی و موارد مشابه خواهد بود.
بلاکچین چگونه کار میکند؟
شبکه بلاکچین از زیربنای پیچیدهای برخوردار است. انجام فرایند معاملات این شبکه در چندین مرحله صورت میپذیرد. البته نکته قابل تامل این است که بسیاری از این فرایندها به صورت خودکار انجام میشوند. با روند فعالیت این شبکه بیشتر آشنا خواهیم شد:
- ثبت معاملات: در اولین مرحله شما باید تراکنشهای خودتان را در شبکه بلاک چین ثبت کنید. هر تراکنشی که در این شبکه ثبت شود، حرکت داراییهای فیزیکی یا دیجیتالی را از یک کاربر به کاربر دیگر نشان میدهد.در واقع هر بلوک داده ثبت شده در این شبکه نشان دهنده جزئیاتی مثل افراد حاضر در معامله ، اتفاقاتی که در جریان معامله رخ داده ، زمان معامله، محل معامله ، دلیل معامله ، مقدار دارایی رد و بدل شده و شروط معامله است.
- توافق کاربران: در مرحله دوم تمامی کاربران یک شبکه blockchain توزیع شده باید در این مورد به توافق برسند که تراکنش ثبت گردیده معتبر است. البته باید به این نکته توجه داشته باشید که قوانین وابسته به نوع شبکه میباشد.این قوانین معمولاً در زمان تاسیس شبکه ایجاد میشوند.
- زنجیره بلوکها:یکی از مراحل مهم در فرایند عملکرد هر شبکه بلاک چین، پیوند دادن بلوکها است. زمانی که شرکت کنندگان در مورد معتبر بودن یک تراکنش به توافق رسیدند، آنها روی بلوکهایی که معادل صفحات یک دفتر کل هستند نوشته میشوند. در کنار تراکنشها یک هش رمزنگاری نیز به بلوک جدید افزوده میگردد. هش رمزنگاری جهت ایجاد ارتباط بین بلوکها مورد استفاده قرار میگیرد. اگر محتویات بلوک به طورعمدی یا غیرعمدی اصلاح گردد، مقدار هش تغییر کرده و راهی برای تشخیص دستکاری اطلاعات فراهم میشود. بنابراین، بلوک و زنجیرهها به طور ایمن به هم اتصال پیدا میکنند و شما نمیتوانید آنها را ویرایش کنید.
- اشتراک دفتر کل: آخرین کاری که در شبکه بلاکچین اتفاق میافتد، اشتراک گذاری دفتر کل مرکزی میباشد. این شبکه آخرین نسخه از دفتر کل را بین همه شرکت کنندگان توزیع میکند تا به اطلاعات آن دسترسی داشته باشند.
صنایع مختلف چگونه از بلاک چین استفاده میکنند؟
بلاکچین فناوری نوظهوری میباشد که صنایع مختلف با روشهای خلاقانه آن را مورد پذیرش قرار دادهاند. نحوه استفاده از این شبکه در صنایع مختلف را با هم مورد بررسی قرار خواهیم داد:
- انرژی: شرکتهایی که در زمینه انرژی فعالیت دارند از فناوریblockchain جهت ایجاد پلتفرمهای تجاری همتا به همتا و ساده سازی دسترسی به انرژیهای تجدید پذیر کمک میگیرند. مثلاً شرکت های انرژی مبتنی بر بلاک چین یک پلتفرم تجاری برای فروش برق بین افراد طراحی کردهاند. صاحبخانههایی که از پنلهای خورشیدی استفاده میکنند میتوانند با کمک این پلتفرم، انرژی خورشیدی اضافی خود را به همسایگان بفروشند و کسب درآمد داشته باشند.
- مالی: سیستمهای سنتی تجاری مثل بانک و بورس از خدمات این شبکه برای مدیریت پرداختهای آنلاین، حسابها و معاملات بازار کمک میگیرند.مثلاً Singapore Exchange Limited، یک شرکت هلدینگ سرمایه گذاری است که خدمات معاملات مالی را در سراسر آسیا ارائه میکند، از فناوری بلاک چین جهت طراحی یک حساب پرداخت بین بانکی کارآمدتر بهره برده است.
- رسانه و سرگرمی: یکی از ویژگیهای مهم شبکهblockchain این است که با کمک آن میتوان اطلاعات مربوط به حق چاپ را مدیریت کرد. تایید حق چاپ کمک میکند تا هنرمندان حق عادلانه خود را دریافت کنند. این شبکه کمک کرده است تا بهبود بهره وری و کاهش هزینهها در پردازش حق چاپ به وجود بیایند.
- خرده فروشی: خرده فروشیها با کمک بلاک چین میتوانند جابجایی کالا بین تامین کنندگان و خریداران را ردیابی نمایند. در پلتفرمهای جهانی مثل آمازون از این شبکه برای تایید صحت همه کالاهای فروخته شده کمک گرفته شده است.
آشنایی با انواع شبکه بلاکچین
برای اینکه در دنیای کریپتو کارنسی فعالیت داشته باشید، بهتر است با انواع شبکههای بلاک چین هم بیشتر آشنا گردید. به طور کلی چهار نوع شبکه اصلی در این زمینه وجود دارند که با آنها بیشتر آشنا خواهیم شد:
- عمومی: بلاک چینهای عمومی بدون مجوز هستند و همین فرصت را دارند که از آنها استفاده کنند. همه اعضای این شبکهها دارای حقوق مساوی جهت خواندن، ویرایش و اعتبارسنجی بلاک چین هستند.بسیاری از کاربران ترجیح میدهند این شبکهها را جهت تبادل و استخراج ارزهای دیجیتال مانند بیت کوین، اتریوم و لایت کوین مورد استفاده قرار دهند.
- خصوصی:شبکههایی که به صورت خصوصی فعالیت دارند برای تعیین اعضا از یک مرجع پیروی میکنند و اجازه ورود به هر کسی نمیدهند. این بلاکچینها فقط تا حدودی غیر متمرکز هستند چرا که محدودیت دسترسی دارند. یکی از معروفترین انواع این شبکهها ریپل است که به عنوان شبکه تبادل ارز دیجیتال برای مشاغل شناخته میشود.
- ترکیبی: شبکههای ترکیبی همانگونه که از نام آنها پیدااست عناصری را از شبکههای خصوصی و عمومی ترکیب میکنند. این شرکتها میتوانند سیستمهای خصوصی و مبتنی بر مجوز را در کنار یک سیستم عمومی ایجاد کنند به این ترتیب، آنها دسترسی به دادههای خاص ذخیره شده در بلاک چین را کنترل مینمایند و در عین حال بقیه اطلاعات را عمومی نگه میدارند.
- کنسرسیوم:گروهی از سازمانها، شبکههای بلاکچین موسوم به کنسرسیوم را اداره میکنند. سازمانها مسئولیت حفظ شبکه و تعیین حقوق دسترسی به اطلاعات توسط کاربران را به اشتراک میگذارند. معمولاً صنایعی که بسیاری از سازمانها در آنها اهداف مشترکی دارند و از مسئولیت مشترک بهره میبرند، شبکههای بلاک چین کنسرسیوم را ترجیح میدهند. مثلاً کنسرسیوم تجارت جهانی کشتیرانی، نوعی شبکه غیرانتفاعی بلاک چین میباشد که هدف اصلی آن دیجیتالی کردن صنعت حمل و نقل است. این شبکه میخواهد همکاری بین اپراتورهای این صنعت را افزایش دهد.
بررسی مزایای استفاده از Blockchain
استفاده از شبکه بلاکچین برای کاربران مزایای زیادی میتواند به همراه داشته باشد. برخی از مهمترین مزایای استفاده از این شبکه را خدمت شما بیان خواهیم کرد:
- امنیت پیشرفته:شبکههای بلاک چین بالاترین سطح امنیت را جهت انجام تراکنشهای دیجیتال مدرن برای کاربران فراهم میکنند. همین موضوع سبب شده تا آنها اعتماد بیشتری را به سمت خود جلب نمایند. در این شبکه سه اصل رمزنگاری، تمرکززدایی و اجماع برای ایجاد یک سیستم نرمافزاری بسیار ایمن مورد استفاده قرار میگیرد که دستکاری در آن تقریبا غیرممکن است.
- سرعت: انجام تراکنشهای تجاری در سیستمهای سنتی معمولاً زمان زیادی از معاملهگران میگرفته است. بسیاری از این تراکنشها گلوگاههای عملیاتی ایجاد میکردند و زمان زیادی برای بررسی آنها توسط نهادهای نظارتی شخص ثالث نیاز بوده است. با این وجودشفافیت و قراردادهای هوشمند موجود در بلاک چین، تراکنشهای تجاری را سریعتر و کارآمدتر به نتیجه میرساند.
- طبقه بندی: شرکتها باید بتوانند به طور ایمن تراکنش های الکترونیکی را به شیوهای قابل بررسی تولید، مبادله، بایگانی و بازسازی کنند.تراکنشهای بلاک چین از نظر زمانی تغییر ناپذیر هستند. به عبارت بهتر تراکنشها بر اساس زمان مرتب میگردند. شفافیت اطلاعات موجود در این شبکه کمک میکند تا طبقه بندی اطلاعات بهتر صورت پذیرد. اطلاعاتی که در این شبکه طبقهبندی میشوند به سرعت قابل پردازش هستند.
آیا بلاکچین و بیت کوین مشابه هستند؟
متاسفانه برخی افرادی که با دنیای کریپتوکارنسی آشنایی کاملی ندارند فکر میکنند مفاهیمی مثل بیت کوین و بلاکچین مشابه هم هستند. با توجه به اینکه بیت کوین اولین کاربرد فناوری بلاک چین بود، مردم به طور ناخواسته شروع به استفاده از بیت کوین به معنای بلاک چین کردند و سبب شدند چنین اشتباهی به وجود بیاید. با این حال بیت کوین فقط نوعی ارز دیجیتال است که بدون کنترل متمرکز عمل میکند. بیت کوینها در ابتدا برای انجام تراکنشهای مالی به صورت آنلاین ایجاد شدند. با این وجود اکنون داراییهای دیجیتالی هستند که میتوانند به هر ارز جهانی دیگری مانند دلار آمریکا یا یورو تبدیل شوند. این در حالی است که بلاک چین در حقیقت نوعی شبکه است که امکان مبادله ارزهای دیجیتال همچون بیت کوین را فراهم میکند. شبیه دانستن بلاک چین و بیت کوین مانند آن است که حساب بانکی و پول موجود در آن را یکسان بدانیم.
تفاوت بلاک چین و پایگاه داده در چیست؟
با توجه به اینکه فرایند کار بلاک چین و پایگاه داده شباهت زیادی به هم دارد برخی افراد این دو را هم مشابه هم میدانند. این تشابه نیز اشتباه است و بلاک چین نوعی سیستم مدیریت پایگاه داده است که نسبت به پایگاههای معمولی امکانات بیشتری در اختیار کاربران قرار میدهد. برخلاف بسیاری از سیستمهای پایگاه داده، بلاکچینها بدون اینکه به اطلاعات موجود در شبکه آسیب برسانند کنترل آنها را غیر متمرکز مینمایند. تفاوت دیگری که بین این دو سیستم وجود دارد این است که شرکتها نمیتوانند در یک تراکنش کل پایگاه داده خود را به اشتراک بگذارند اما در بلاکچینها هر شرکت کپی دفتر خود را دارد و سیستم به طور خودکار بین این دو دفتر یکنواختی را حفظ مینماید. ضمناً اگرچه در اکثر سیستمهای پایگاه داده میتوانید اطلاعات را ویرایش یا حذف کنید، در بلاک چین فقط میتوانید آنها را ثبت نمایید.
آیا استفاده از بلاکچین نیاز به آموزش دارد؟
برخی فکر میکنند چون بلاکچین شبکهای است که تراکنشها در آن ثبت و پردازش میشوند پس نیازی به آشنایی با آن وجود ندارد. با این وجود برای اینکه بتوانید از این شبکه در مسیر اهداف خود به طور صحیح استفاده کنید باید با آن آشنایی کامل داشته باشید. در این شبکه ابزار و امکانات متنوعی وجود دارد که هر کدام از آنها کاربرد متفاوتی خواهند داشت. چگونه میخواهید بدون شناخت کافی از هر کدام از این ابزار آنها را مورد استفاده قرار دهید. برای اینکه شناخت بهتری نسبت به Blockchain و کاربردهای آن داشته باشید پیشنهاد میکنیم در دورههای آموزشی که توسط مجموعههای معتبر کشور همچون آرادفین برگزار میشود شرکت نمایید.